projekt Orli Dom


Andrzej-Ludwik Włoszczyński

Tablice – wnioski

05 marca 2015

Temat tablic urzędowych, czyli  to, co możemy oglądać na różnych urzędach, przedstawiłem w dwu częściach, „Tablice – gdzie jest wzór?” i „Tablice – do pary”, czas  na wyciągnięcie wniosków.

Wnioski nasuwają się dwa:

1. potrzeba odtworzenia wzoru tablic z roku 1930, uzupełnionego o wymiarowanie. Taki odtworzony rysunek da podstawy do dalszych przekształceń, zgodnych z założeniami projektu Orli Dom.

2. rozważenie ewentualnej zmiany oznakowania urzędów centralnych, zmiany wyglądu tablic, umożliwiającej umieszczenie nazw kilku urzędów na jednej tablicy, w jednakowej formie literniczej.

Odtworzenie rysunku tablicy owalnej z godłem, według wzoru z roku 1930, nie stanowiło większego problemu. Poniżej po lewej oryginalny rysunek, po prawej odtworzony.

tablica owalna odtworzenie rysunkuWystąpiła jednak konieczność dokonania  korekty proporcji tegoż rysunku, co widać poniżej. Po lewej tablica wg odtworzonego rysunku, po prawej po korekcie proporcji na zgodne z zapisem w Ustawie.

odtworzona tablica owalna - korekta proporcjiOdtworzony rysunek tarczy owalnej z herbem RP wystarczy uzupełnić pełnym wymiarowaniem elementów w tarczy i opisem kolorystyki. Nasuwa się także, przy okazji, pytanie o sens utrzymywania, zgodnie z „Ustawą o godle…” dwu wymiarów tablic owalnych, a praktycznie dużo większej ilości wymiarów dostępnej u producentów. Rozwiązaniem jest wprowadzenie jednego tylko wymiaru 60×48 cm, co pozwoli zapanować, także w tym względzie, nad ich jednolitością lub, co dużo trudniejsze, egzekwowanie poprawności wymiarowej.

Druga z tablic, prostokątna z nazwą urzędu, wymagałaby tylko zaprojektowania układu nazw podmiotów przy założeniu zastosowania jednego, wybranego kroju pisma, np. odtworzonego wzorcowego liternictwa z nieobowiązującego już Rozporządzenia z roku 1930. Liternictwo to odtworzył Zbyszek Czapnik w formie elektronicznej – font Ministerial.

odtworzony krój liternictwa tablicowego z 1930 rW stosunku do oryginalnego liternictwa, zaprezentowanego we wspomnianym załączniku do Rozporządzenia, odtworzona wersja elektroniczna kroju pisma zostanie wzbogacona o litery małe, cyfry, warianty diakrytyków, znaki przestankowe etc. umożliwiając tym samym szersze zastosowanie, niż tylko tablice urzędowe w Polsce, np. w oznakowaniu placówek zagranicznych RP.

Mielibyśmy zatem pierwszy wariant ujednolicania, zgodny, poza wprowadzonymi zmianami na tablicach, z aktualnie obowiązującą normą – tablica owalna z herbem RP + tablica prostokątna z nazwą podmiotu.

tablica owalna + tablica prostokątnaTakie rozwiązanie jest już satysfakcjonujące z punktu widzenia jednolitości oznakowania, biorąc pod uwagę nie tylko centralne urzędy państwowe, ale także inne podmioty, posługujące się takim zestawem tablic, jak np. szkoły. Jeszcze jednym z wniosków, jaki się nasuwa, to rezygnacja z szarego tła, pasków zewnętrznych oraz samej tarczy pod godłem i zastąpienie tych elementów jednolicie czerwonym polem całej tarczy (po prawej).

komplet tablic przed i po modyfikacji

Takie rozwiązanie pozwoliło by lepiej wyeksponować orła na tablicy, a całość była by czytelniejsza z większej odległości, niż obecnie.

Jeżeli jednak rozważać koncepcję oznakowania samych urzędów centralnych, traktując to jako część jednolitej identyfikacji wizualnej rządu i podległych mu organów, to warto pokusić się o rozważenie zmiany głębszej – scalenie godła i nazwy podmiotu w ramach jednej tablicy. Taki wariant daje dodatkową możliwość wyeliminowania kolejnej wersji tablic dziś obowiązujących – tablicy prostokątnej z godłem i nazwą podmiotu. Taka jednolita nowa wersja tablic urzędowych wymagała by zmiany dotychczasowego zapisu o proporcjach tablicy 3:1, nota bene proporcjach stosowanych bardzo niekonsekwentnie, na rzecz dokładnego wymiarowanie szerokości tablicy z możliwością zmiany jej wysokości w zależności od potrzeb (ilości wersów).

dwa warianty tablic urzędowych, przykład

Niezbędnym jednak wydaje się być opracowanie również ścisłego wzorca stosowania  tablic na budynkach, z racji panującej dość dużej dowolności ich umieszczania. Tablice powinny być zasadniczo umieszczane po lewej stronie wejścia, patrząc z pozycji osoby stojącej przed wejściem.

umieszczanie tablic przy wejściuPrzedstawione wyżej wnioski przybrały kształt szczegółowego opracowania pt. „Księga tablic urzędowych”, jako części projektu Orli Dom. Z tego też opracowania pochodzą wyżej pokazane rysunki.